Natalia LL x Agnieszka Basak–Wysota "Alfabet ciała", wystawa

Wernisaż 17 marca 2023 roku, godz.18.00
Galeria MBWA, Leszno, ul. Leszczyńskich 5

Miejskie Biuro Wystaw Artystycznych w Lesznie, Fundacja ZW oraz Agnieszka Basak-Wysota zapraszają na wystawę

Natalia LL x Agnieszka Basak–Wysota
Alfabet ciała

Wernisaż 17 marca 2023 roku, godz.18.00
Galeria MBWA, Leszno, ul. Leszczyńskich 5
Kurator: Dawid Paweł Lewandowski / Fundacja ZW
wystawa czynna : 17.03–22.04.2023

Patriarchalny system przez wieki traktował ciało kobiety jak przedmiot, jak swoją własność – najpierw zasłaniając je, następnie, szczególnie w XX wieku, z rozwojem reklamy oraz pornografii, rozbierał, eksponował, wystawiał na ogląd milionów z wielkoformatowych billboardów, w telewizji i prasie. To jednak także moment, w którym emancypacyjne ruchy kobiet zaczęły przejmować swoje ciała. Pojawiła się również Natalia LL, która odwołując się do konwencji reklamy – sama przez wiele lat zajmowała się fotografią komercyjną – stworzyła ikoniczne dla sztuki feministycznej dzieło, „Sztukę konsumpcyjną” (1972–1974) – cykl fotografii i filmów, na którym nagie, wyzwolone kobiety w sposób erotyczny konsumują jedzenie o fallicznych kształtach. Jednak ich pewny wzrok, spojrzenie kierowane wprost w obiektyw, sprawia wrażenie wręcz przeszywającego widza, wprawiającego go w zakłopotanie – kto jest tu oglądającym, a kto oglądanym?
Natalia LL nigdy nie wstydziła się swojego ciała. Fotografowała je mając 30 lat, fotografowała je mając lat 70 – przyrzekając mu miłość i wierność, w zdrowiu i chorobie. Są one niemal fotograficznymi dokumentacjami kolejnych etapów życia artystki–kobiety, na których widzimy kolejne deformacje będące wynikiem chorób i starzenia. Podobny pogląd na ciało prezentuje młodsza twórczyni – Agnieszka Basak–Wysota. Choć korzystając z innych mediów – malarstwa, tkaniny, rzeźbiarskich obiektów – zauważyć możemy tutaj wspólny wątek z Natalią LL. Ciało Basak–Wysoty wielokrotnie staje się niczym kawałek mięsa, nieupiększone, dosłowne w swojej formie i treści. W pokrytych bliznami i kolejnymi szwami materiałach nie ma miejsca na idealizację. Nie zależy jej na samym odsłanianiu i pokazywaniu, artystka dosłownie zaprasza odbiorców do kształtowania form dotykiem, eksplorowania, odkrywania nowego wymiaru ciała – pełnego splątań, supłów i deformacji. To nie ciało jest dokumentowane, jak u Natalii LL, ale samo staje się dokumentem, dowodem przeżyć twórczyni.
Obie artystki mówią „To jest ciało moje, to jest ciało kobiety” – takie, jakim jest naprawdę. Wystawa „Alfabet ciała” jest próbą odczytania ciała właśnie w ten sposób – jako przestrzeni własnej artystek, badająca związek kobiety ze swoją cielesnością, bez miejsca na seksualizację, czy komercyjną idealizację.

O artystkach:
Natalia LL (właśc. Natalia Lach–Lachowicz; ur. w 1937 w Żywcu, zm. w 2022 we Wrocławiu). W 1963 roku ukończyła studia w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych we Wrocławiu (obecnie Akademia Sztuk Pięknych), pod kierunkiem profesora Stanisława Dawskiego. Po roku dołączyła do ZPAF. W latach 1970–1981 wraz z Andrzejem Lachowiczem, Zbigniewem Dłubakiem oraz Antonim Dzieduszyckim tworzyła galerię PERMAFO, która obok organizowania wystaw zajmowała się również tworzeniem wydawnictw. Działalność ta przyczyniła się w dużym stopniu do rozwoju nurtów neoawangardowych na gruncie polskim. Z Andrzejem Willem i Andrzejem Lachowiczem organizowała Międzynarodowe Triennale Rysunku, podczas którego pełniła funkcję komisarza oraz wiceprzewodniczącej. W 1975 włączyła się do międzynarodowego ruchu sztuki feministycznej, biorąc udział w licznych sympozjach i wystawach. Była stypendystką Fundacji Kościuszkowskiej w Nowym Jorku w 1977. W maju 2007 roku została odznaczona Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”, w 2013 roku otrzymała Nagrodę im. Katarzyny Kobro – wyróżnienie wręczane artystom przez artystów, zaś w 2018 uhonorowana została Rosa Schapire Art Prize. W latach 2004–2013 pracowała jako Starsza Wykładowczyni na Akademii Sztuk Pięknych w Poznaniu (obecnie Uniwersytet Artystyczny w Poznaniu). Jej prace zaliczane są do konceptualizmu, nurtów foto art i body art. Zajmowała się malarstwem, rzeźbą, instalacją, fotografią, wideo, performansem oraz rysunkiem.

Agnieszka Basak–Wysota (ur. w 1983 w Chełmnie) – absolwentka Wydziału Sztuk Pięknych UMK na kierunku Malarstwo sztalugowe w pracowni prof. Lecha Wolskiego (dyplom z wyróżnieniem obroniła w 2008). W 2015 uzyskała tytuł doktora w zakresie sztuk pięknych, tworząc cykl wielkoformatowych obrazów – asamblaży. Obecnie asystentka w Katedrze Malarstwa macierzystej uczelni. Pracuje także jako specjalistka ds. edukacji w Centrum Sztuki Współczesnej w Toruniu. Uczestniczka wystaw zbiorowych w kraju i za granicą. Tworzy obrazy, obiekty szyte i miękkie formy przestrzenne.

Co artystki mówią o ciele:
Natalia LL, Słowo o Ciele (ciało w słowie), 1980 (fragment)
(…) współczesny artysta zdecydować się musi na określenie siebie w skomplikowanym układzie współrzędnych. Po pierwsze musi odpowiedzieć na pytanie: co jest granicą sztuki i gdzie jest granica ciała. Ciało sztuki ma bowiem konkretny wymiar i materialność, która jest pochodną rozmiaru i fizjologicznych uwarunkowań ciała, które jest futerałem dla duszy. Określenie tej granicy jest dla mnie problemem zasadniczym. Banałem jest stwierdzenie, że obraz olejny lub rysunek ołówkiem jest przedłużeniem drgania ręki, serca i umysłu (czyli ciała) artysty. Pominięcie rezultatu dzieła i zajęcie się samym procesem pozwala na zobaczenie znaczenia szerszej perspektywy ciała. Jest więc ono niepowtarzalnym, którego każdy gest, skurcz, paroksyzm lub spazm rozkoszy jest jeden jedyny i nie do zreplikowania. W cywilizacji gadgetów i masowej produkcji jest ciało zachęcającym ogrodem personalizmu. Sztuka ciała jest więc przede wszystkim radością manifestowania swojej niepowtarzalności.

Agnieszka Basak–Wysota, 2023
Najmocniejszym doświadczeniem, w sposób bardzo symboliczny łączącym moje artystyczne fascynacje ciałem, a zdefiniowane w pracy doktorskiej „Malarstwo materii jako ciało sztuki” , są blizny – skutek tego, co nazwałam niezawinionym doświadczaniem. Stałam się ciałem z mojego obrazu, a doświadczenia, które w związku z tym zbierałam i zbieram, są jak teczka szkiców czekających na moment triumfu.
Nieprzerwanie fascynuje mnie sensualność, haptyczność dzieła sztuki. „Niezdystansowana” relacja, wymiana energii pomiędzy odbiorcą a obiektem sztuki. O wielości sposobów dotykania, ich efektach, wirtuozerii i „synestetycznym odbiorze” miałam przekonać się – kolejne doświadczenie – „na własnej skórze”. I znowu analogia do procesu twórczego i stosowanej formy: zszywanie rozerwanego ciała, jego awers i rewers, deformacja, nici. Swoiste stwarzanie na nowo. A potem kształtowanie dotykiem, wnikanie w najbardziej odległe struktury tkanek ciała, „rozplatanie” powstałych supłów, nadawanie nowej jakości możliwościom ciała. Doświadczanie dotyku, wyznaczanie w wyobraźni map życiodajnych, krwawych kaskad, odkrywanie nowego wymiaru ciała. Ciała pełnego splątań.

Data dodania: 3.03.2023 r.

• Witkacy
• Noc Muzeów Galeria MBWA
• WIDMA ZMIAN
• Samotność / alienacja / uwięzienie Arek Akki
• 23 Prezentacje - Leszno 2024. Czułość
• Mirosława Winkiel Malarstwo
• Julita Malinowska idąc na „Czarodziejską Górę” / rysy
• Marta Jamróg "Jak zostawić ślad?"